ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMUNDAN
Doğal Gaz Dağıtım Şirketlerinin Perakende Satışlarında Fiili Üst Isıl Değerin Uygulanması Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ
MADDE 1 — 31 Aralık 2002 tarihli ve 24980 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Doğalgaz Dağıtım Şirketlerinin Perakende Satışlarında Fiili Üst Isıl Değerin Uygulanması Hakkında Tebliğin başlığı aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Doğalgazın Faturalandırmaya Esas Satış Miktarının Tespiti ve Faturalandırılmasına İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ"
MADDE 2 — Aynı Tebliğin 1 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Madde 1 — Bu Tebliğ, doğalgazın faturalandırmaya esas satış miktarının tespiti ve faturalandırılmasına ilişkin usul ve esasları kapsar."
MADDE 3 — Aynı Tebliğin 2 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Madde 2 — Bu Tebliğ, 26 Eylül 2002 tarihli ve 24888 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Doğalgaz Piyasası Tarifeler Yönetmeliğinin 7 nci maddesi ile 3 Kasım 2002 tarihli ve 24925 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Doğalgaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğine dayanılarak hazırlanmıştır."
MADDE 4 — Aynı Tebliğin 3 üncü maddesinin (1) numaralı bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"1 - Fiili üst ısıl değer: Doğalgazın ilgili tahakkuk dönemi içindeki her gün için tespit edilen üst ısıl değerlerinin o tahakkuk dönemi için hesaplanan metreküp cinsinden hacimsel akış ağırlıklı ortalamasını,"
MADDE 5 — Aynı Tebliğin 3 üncü maddesine (7) numaralı bent aşağıdaki şekilde eklenmiştir.
"7 - Tahakkuk dönemi: Mekanik sayaçlar için faturalandırma dönemini,"
MADDE 6 — Aynı Tebliğin 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Madde 5 — Perakende satış fiyatı; birim doğalgaz alım fiyatı, birim hizmet ve amortisman bedelleri ile diğer faktörlerden oluşur.
Dağıtım şirketi, perakende satış tarifesindeki fiyatları, enerji (kWh) ve 9155 kcal/ m3 üst ısıl değeri esas alarak hacim (m3) bazında gösterir.
Tarifelerde; YTL gösterimde, kWh bazındaki fiyatlar virgülden sonra sekiz hane, m3 bazındaki fiyatlar ise virgülden sonra altı hane alınır. KWh için yuvarlama yapılırken virgülden sonraki dokuzuncu hanedeki rakam beş ve üzeri ise sekizinci hanedeki rakam bir üst değere yuvarlanır; beşin altında ise dikkate alınmaz. Metreküp (m3) bazındaki fiyatlar için yuvarlama yapılırken virgülden sonraki yedinci hanedeki rakam beş ve üzeri ise altıncı hanedeki rakam bir üst değere yuvarlanır; beşin altında ise dikkate alınmaz. TL ile gösterimlerde YTL olarak belirtilen fiyatlar 1.000.000 ile çarpılır.
Perakende satış fiyatının (f) enerji bazından (YTL/kWh) hacim bazına (YTL/m3) çevrilmesinde doğalgazın referans üst ısıl değeri olarak 9155 kcal/ m3 esas alınır ve hacim bazındaki fiyat aşağıdaki formüle göre hesaplanır.
fs = f X 10,64 kWh/ m3
Burada,
fs:9155 kcal/ m3 üst ısıl değere baz perakende satış fiyatı (YTL/m3),
f:Perakende satış fiyatıdır (YTL/kWh)."
MADDE 7 — Aynı Tebliğin 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Madde 7 — Faturalandırmaya esas doğalgaz satış miktarlarının hesaplanmasında aşağıdaki usul ve esaslar uygulanır.
Sayaçlardan ölçülen hacim değeri, otomatik hacim düzelticisi vasıtasıyla veya düzeltme katsayısı (K) ile çarpılarak düzeltilmiş hacme çevrilir. 300 mbar'ın üzerinde doğalgaz kullanan müşterilerin ölçüm sistemlerinde otomatik hacim düzelticisinin bulunması zorunludur. 300 mbar ve altında otomatik hacim düzelticisi bulunmaması halinde, sayaçtan ölçülen hacim değeri aşağıdaki eşitliklere göre hesaplanan düzeltme katsayısı (K) ile çarpılarak bulunur.

Burada,
md : Düzeltilmiş hacim (m3),
ms : Sayaçtan ölçülen hacim,
K : Düzeltme katsayısı,
P : Ölçüm basıncı (bar),
Pa : Aylık olarak şehir giriş veya diğer ölçüm istasyonuna girilmiş basınç değeri (bara),
Pr : Referans şartlardaki basınç (1,01325 bar),
Ps : Sayaç ölçüm basıncı (barg),
T : Pa değerinin alındığı Meteoroloji İstasyon Müdürlüšünden ilgili şehir için alınmış son on yılın (yoksa ilk ölçümün yapıldığı tarihten itibaren) 75 cm için hesaplanan toprak altı sıcaklık değerlerinin, her tahakkuk dönemi için ayrı ayrı olmak üzere, ortalaması (0K), ön ödemeli sayaçlarda bir önceki aya ait 75 cm için hesaplanan toprak altı sıcaklık değerlerinin ortalaması (0K),
Tr : Referans şartlardaki sıcaklık (288,15 0K),
Z : Ölçüm şartlarındaki sıkıştırılabilirlik,
Zr : Referans şartlardaki sıkıştırılabilirliktir.
Zr / Z ( sıkıştırılabilirliktir oranı) = 1 olarak alınır.
Aylık olarak şehir giriş istasyonuna girilen basınç değeri için, ilgili şehrin Meteoroloji İstasyon Müdürlüğünden (Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü bulunmaması halinde en yakın şehrin Meteoroloji İstasyon Müdürlüğü'nden) ilgili şehir için alınmış son on yıla ait, yoksa ilk ölçümün yapıldığı tarihten itibaren, ay bazında atmosfer basıncı değerleri ortalaması dağıtım şirketince temin edilir. Bu değer, dağıtım veya iletim şirketi tarafından diğerinin nezaretinde şehir giriş istasyonuna girilir. Diğer ölçüm istasyonlarına aylık basınç girişi için, ilgili lisans sahibince,istasyon mahallinde ölçtüğü veya en yakın Meteoroloji İstasyonundan alınmış atmosfer basıncı değerlerinin son on yıla ait, yoksa ilk ölçümün yapıldığı tarihten itibaren, ay bazındaki ortalaması kullanılır.
Her tahakkuk dönemi için fiili üst ısıl değer düzeltmesi yapılması zorunludur. Bu amaçla faturalandırmaya esas alınacak doğalgaz satış miktarı, enerji olarak aşağıdaki formüle göre hesaplanır

Burada,
mf: Faturalandırmaya esas alınacak doğalgaz satış miktarı (kWh),
md: Düzeltilmiş hacmi (m3),
d: İlgili tahakkuk döneminin fiili üst ısıl değeridir (kcal/m3).
Ön ödemeli sayaç kullanan müşteriler için, faturalandırmaya esas alınacak doğalgaz satış miktarı, bir önceki aya ait her gün için tespit edilen üst ısıl değerlerinin o ay için hesaplanan metreküp cinsinden hacimsel akış ağırlıklı ortalaması kullanılarak yukarıdaki formüllere göre hesaplanır.
Ön ödemeli sayaç kullanmayan müşterilerin faturalarında;
1. Perakende satış fiyatı (YTL/kWh),
2. Tahakkuk döneminin fiili üst ısıl değeri (kWh/ m3),
3. Faturalandırmaya esas doğalgaz satış miktarı (kWh),
4. Toplam ödenecek bedel (YTL),
5. Sayaçtan ölçülen hacim (m3),
6. Düzeltme katsayısı (K),
gösterilir.
Ön ödemeli sayaç kullanan müşterilerin faturalarında;
1. Perakende satış fiyatı (YTL/kWh),
2.Bir önceki aya ait her gün için tespit edilen üst ısıl değerlerinin o ay için hesaplanan metreküp cinsinden hacimsel akış ağırlıklı ortalaması (kWh/ m3),
3.Faturalandırmaya esas doğalgaz satış miktarı (kWh),
4.Toplam ödenecek bedel (YTL),
5.Karta yüklenen hacim (m3),
6. Düzeltme katsayısı (K)
gösterilir.
Karta yüklenen hacmin hesabında aşağıda verilen formül uygulanır.

Burada,
mk: Karta yüklenen hacim (m3),
mf: Faturalandırmaya esas alınacak doğalgaz satış miktarı (kWh),
d : Bir önceki aya ait her gün için tespit edilen üst ısıl değerlerinin o ay için hesaplanan metreküp cinsinden hacimsel akış ağırlıklı ortalaması (kcal/ m3),
K : Düzeltme katsayısıdır."
MADDE 8 — Aynı Tebliğin 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Madde 8 —Her tahakkuk dönemine ait fiili üst ısıl değer ile düzeltme katsayısı (K) ve bu değerler esas alınarak yapılan hesaplamalar faturalarda belirtilir. Ayrıca, dağıtım şirketi bu bilgileri web sitesinde yayınlar. Ön ödemeli sayaç kullanılan sistemler için ise bir önceki aya ait her gün için tespit edilen üst ısıl değerlerinin o ay için hesaplanan metreküp cinsinden hacimsel akış ağırlıklıortalamasıile düzeltme katsayısı (K) web sitesinde yayınlanır."
MADDE 9 — Aynı Tebliğe aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"Geçici Madde 1 —Bu Tebliğin yayımı tarihinden itibaren 1 (bir) yıl içinde 300 mbar'ın üzerinde doğalgaz kullanan müşterilerin ölçüm sistemlerine otomatik hacim düzelticisi dahil edilir."
MADDE 10 — Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 11 — Bu Tebliğ hükümlerini Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Başkanı yürütür
Doğalgaz faturalandırmasında düzeltme katsayısı k faktörü 2 Haziran 2005 tarihinde 25833 sayılı resmi gazetede yayımlanan tebliğde yer alan formüle göre hesaplanmaktadır.
Buna göre;

Burada,
md : Düzeltilmiş hacim (m3),
ms : Sayaçtan ölçülen hacim,
K : Düzeltme katsayısı,
P : Ölçüm basıncı (bar),
Pa : Aylık olarak şehir giriş veya diğer ölçüm istasyonuna girilmiş basınç değeri (bara),
Pr : Referans şartlardaki basınç (1,01325 bar),
Ps : Sayaç ölçüm basıncı (barg),
T : Pa değerinin alındığı Meteoroloji İstasyon Müdürlüšünden ilgili şehir için alınmış son on yılın (yoksa ilk ölçümün yapıldığı tarihten itibaren) 75 cm için hesaplanan toprak altı sıcaklık değerlerinin, her tahakkuk dönemi için ayrı ayrı olmak üzere, ortalaması (0K), ön ödemeli sayaçlarda bir önceki aya ait 75 cm için hesaplanan toprak altı sıcaklık değerlerinin ortalaması (0K),
Tr : Referans şartlardaki sıcaklık (288,15 0K),
Z : Ölçüm şartlarındaki sıkıştırılabilirlik,
Zr : Referans şartlardaki sıkıştırılabilirliktir.
Zr / Z ( sıkıştırılabilirliktir oranı) = 1 olarak alınır.
Formülüne göre hesaplanmaktadır.